نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران
2 دانشجوی دکتری معماری دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی
چکیده
تازه های تحقیق
نتیجه
معنویت هر شخصی، به کیفیت نگرش و درک او از جهان هستی و انرژیهای قدسی حاکم بر جهان هستی بستگی دارد؛ با این حال، کیفیت فضای معماری، این حس را کم و یا زیاد میکند و تأثیر انکارناپذیری بر اندیشه و تفکرات مخاطب خواهد داشت؛ همچنین روانشناسی محیطی هر مکان با توجه به کیفیت فضایی آن، در خیلی از پژوهشهای علمی کارشده، قابل اندازهگیری و اثبات است. این امر سبب شده تا معماران، بیشتر از این کیفیات برای پیشبرد اهداف خود در فضای معماری گذشته و امروزی بهره بگیرند.
در این پژوهش، سعی شد با بررسی و شناسایی شاخصههای مؤثر بر ارتقای کیفیت حس معنویت در مساجد بهخصوص مساجد ایرانی دوره اسلامی، اولویتها و اهمیت هرکدام نسبت به یکدیگر سنجیده و اهمیت زیرشاخصهها تعیین گردد. توجه ویژه به حس معنویت در مساجد بهخصوص در مساجد جدید، دارای اهمیت والایی است و جا دارد ارزشهای نهفته در گذشته ایران اسلامی، با تحقیقات علمی پژوهشگران به صورت هدفمند برای فرهنگ معماری امروزی شناسایی و به روز شود و از آنها بار دیگر استفاده گردد. چه بسا نبود این ارزشهای معنوی، بهویژه حس معنویت در برخی مساجد امروزی احساس شود که جا دارد این مشکل را معماران و طراحان برطرف سازند.
در پژوهش حاضر و با توجه به آنالیز نتایج، به ترتیب رنگهای فیروزهای، سبز، آبی، بنفش، زرد، نارنجی و در نهایت قرمز، از بیشترین تا کمترین تأثیر را در ایجاد و افزایش معنویت در نمونه مورد مطالعه داشتهاند. همچنین مطالب پژوهش، به نقش مهم نور در ایجاد حس معنویت تأکید دارد که نتایج حاکی از آن است در مسجد شیخلطفالله، محدوده رنگ فیروزهای[1] و شدت نور 300 لوکس (طبیعی)، بیشترین حس معنویت را در نمونه موردی ایجاد میکند.
کلیدواژهها
الف. فارسی
ب. انگلیسی
https://doi.org/10.1007/s10943-019-00937-0.