علامه نایینی از بزرگ‌ترین اندیشه‌وران سیاسی ایران، با نگارش کتاب تنبیه‌الامه و تنزیه‌المله، گام مهمی در تبیین مفاهیم جدید سیاسی با استفاده از مبانی دینی و سنتی برداشت؛ به همین دلیل، شناخت اندیشه وی از اهمیت فراوانی برخوردار است. در این مقاله، با استفاده از روش جستاری اسپریگنز که از مشاهده بی‌نظمی و شناخت مشکل آغاز می‌شود و با ترسیم جامعه آرمانی و دادن راه‌حل پایان می‌یابد، به بررسی نو از اندیشه سیاسی ایشان می‌پردازیم. از نظر نایینی، انقلاب مشروطه و تشکیل مجلس نظم مطلوب به شمار می‌آید و انحلال مجلس و استبداد صغیر، آغاز بحران است که علامه با بررسی، به این نتیجه می‌رسد که مشکل، استبداد است. وی جامعه آرمانی را در سیره پیامبر و امامان معصوم: می‌بیند و بر این اساس، راه‌حل می‌دهد که اغلب حول محور شورا و آزادی و مساوات است، و با استفاده از این مفاهیم، سعی در تحدید استبداد دارد.
شیرودی, مرتضی, & جهانبخش, مصطفی. (1396). تحلیل اسپریگنزی اندیشه‌های سیاسی علامه نائینی؛ از مشاهده بی‌نظمی‌ها تا دادن راه‌حل. فصلنامه علمی شیعه شناسی, 15(60), 137-162.
MLA
مرتضی شیرودی; مصطفی جهانبخش. "تحلیل اسپریگنزی اندیشه‌های سیاسی علامه نائینی؛ از مشاهده بی‌نظمی‌ها تا دادن راه‌حل". فصلنامه علمی شیعه شناسی, 15, 60, 1396, 137-162.
HARVARD
شیرودی, مرتضی, جهانبخش, مصطفی. (1396). 'تحلیل اسپریگنزی اندیشه‌های سیاسی علامه نائینی؛ از مشاهده بی‌نظمی‌ها تا دادن راه‌حل', فصلنامه علمی شیعه شناسی, 15(60), pp. 137-162.
VANCOUVER
شیرودی, مرتضی, جهانبخش, مصطفی. تحلیل اسپریگنزی اندیشه‌های سیاسی علامه نائینی؛ از مشاهده بی‌نظمی‌ها تا دادن راه‌حل. فصلنامه علمی شیعه شناسی, 1396; 15(60): 137-162.
)