علامه نایینی از بزرگ‌ترین اندیشه‌وران سیاسی ایران، با نگارش کتاب تنبیه‌الامه و تنزیه‌المله، گام مهمی در تبیین مفاهیم جدید سیاسی با استفاده از مبانی دینی و سنتی برداشت؛ به همین دلیل، شناخت اندیشه وی از اهمیت فراوانی برخوردار است. در این مقاله، با استفاده از روش جستاری اسپریگنز که از مشاهده بی‌نظمی و شناخت مشکل آغاز می‌شود و با ترسیم جامعه آرمانی و دادن راه‌حل پایان می‌یابد، به بررسی نو از اندیشه سیاسی ایشان می‌پردازیم. از نظر نایینی، انقلاب مشروطه و تشکیل مجلس نظم مطلوب به شمار می‌آید و انحلال مجلس و استبداد صغیر، آغاز بحران است که علامه با بررسی، به این نتیجه می‌رسد که مشکل، استبداد است. وی جامعه آرمانی را در سیره پیامبر و امامان معصوم: می‌بیند و بر این اساس، راه‌حل می‌دهد که اغلب حول محور شورا و آزادی و مساوات است، و با استفاده از این مفاهیم، سعی در تحدید استبداد دارد.
شیرودی, مرتضی, جهانبخش, مصطفی. (1396). تحلیل اسپریگنزی اندیشه‌های سیاسی علامه نائینی؛ از مشاهده بی‌نظمی‌ها تا دادن راه‌حل. فصلنامه علمی شیعه شناسی, 15(60), 137-162.
MLA
مرتضی شیرودی; مصطفی جهانبخش. "تحلیل اسپریگنزی اندیشه‌های سیاسی علامه نائینی؛ از مشاهده بی‌نظمی‌ها تا دادن راه‌حل". فصلنامه علمی شیعه شناسی, 15, 60, 1396, 137-162.
HARVARD
شیرودی, مرتضی, جهانبخش, مصطفی. (1396). 'تحلیل اسپریگنزی اندیشه‌های سیاسی علامه نائینی؛ از مشاهده بی‌نظمی‌ها تا دادن راه‌حل', فصلنامه علمی شیعه شناسی, 15(60), pp. 137-162.
VANCOUVER
شیرودی, مرتضی, جهانبخش, مصطفی. تحلیل اسپریگنزی اندیشه‌های سیاسی علامه نائینی؛ از مشاهده بی‌نظمی‌ها تا دادن راه‌حل. فصلنامه علمی شیعه شناسی, 1396; 15(60): 137-162.
)