%0 Journal Article %T ورزش باستانی زورخانه و جایگاه آن در ترویج تشیّع %J فصلنامه علمی شیعه شناسی %I موسسه شیعه شناسی %Z 1735-4722 %A جعفری, علی‌اکبر %A قاسمی, نعیمه %D 2013 %\ 06/22/2013 %V 11 %N 42 %P 139-168 %! ورزش باستانی زورخانه و جایگاه آن در ترویج تشیّع %K ورزش %K زورخانه %K تشیّع %K صفویه %K ایران %R %X ورزش باستانی زورخانه به عنوان ورزش ملّی و تاریخی ایران و به عنوان یک جریان فرهنگی از زمان رسمیت یافتن تشیّع، در ایران جایگاه ویژه‌ای در تأثیرپذیری از آموزه‌های تشیّع و تأثیرگذاری بر ترویج آن داشته است. این ورزش با در هم تنیدن و مزیّن کردن حرکات ورزشی با آداب و سجایای اخلاقی، آموزه‌های شیعی و پرورش قوای بدنی، در طول دوره‌ای بیش از پانصدساله، در تاریخ ایران به عنوان مهم‌ترین ورزش از لحاظ هماهنگی با آموزه‌ها و آداب و رسوم شیعی شناخته می‌شود. صرف‌نظر از پیوستگی پیشینة این ورزش با مبارزات ضد ستم حاکمان در تاریخ ایران، با رواج مذهب تشیّع در ایران، ورزش باستانی زورخانه، هم به دلیل نمادها و نشانه‌هایش و هم به سبب حرکات فیزیکی و ورزشی آن و هم به واسطة آیین و مراسم خاص خود، به وسیله‌ای برای ترویج تشیّع در ایران تبدیل شد. اهمیت این جایگاه و تأثیرگذاری آن به مرور زمان و به‌ویژه در دوره‌ای که تلاش گسترده‌ای برای نابودی فرهنگ دینی جامعة ایران صورت پذیرفت، مشهودتر است. نظر به اهمیت موضوع، این مقاله با هدف بررسی جایگاه و تأثیر ورزش باستانی زورخانه در ترویج تشیّع و به روش «مطالعة کتابخانه‌ای» تدوین شده است. سؤال اساسی پژوهش این است که «ورزش باستانی زورخانه چگونه در ترویج تشیّع تأثیر گذاشته است؟» برای پاسخ‌گویی به سؤال مزبور، این فرضیه به آزمون گذاشته شده است که «ورزش باستانی زورخانه با تأثیرپذیری از رسمیت تشیّع، با استفاده از نمادها و نشانه‌ها و آیین و مراسم و حرکات فیزیکی خاص خود، موجب حفظ و ترویج تشیّع در لایه‌های گوناگونی از جامعه شده است.» یافته‌های پژوهش ضمن تأیید فرضیة مزبور، گوشه‌های دیگری از ارتباط این ورزش را با سنن ایرانی و اسلامی روشن نموده است. %U https://www.shiitestudies.com/article_242460_008683df6d9e7f857cd58dc27bfdbf26.pdf