TY - JOUR ID - 247528 TI - هم آوردی شیخ مفید و گفتمان های رقیب در تفضیل و تقدیم حضرت علی(ع) با تکیه بر مسأله افضلیت امام در کتاب الارشاد JO - فصلنامه علمی شیعه شناسی JA - SHISTU LA - fa SN - 1735-4722 AU - مرادی خلج, محمد مهدی AU - فاضلی, مهری AD - دانشگاه شیراز-دانشکده ادبیات و علوم انسانی-بخش تاریخ AD - گروه تاریخ، دانشکده ادبیات، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 19 IS - 73 SP - 7 EP - 38 KW - امامت بلافصل علی(ع) KW - افضلیت KW - امامیه KW - اهل‌سنت KW - معتزله KW - الارشاد DO - 10.22034/shistu.2021.529135.2038 N2 - آراء رو به گسترش جریان‌های فکری رقیب و معاصر با شیخ مفید(م.۴۱۳) درخصوص افضلیت امام، بخشی از دلایل نگارش کتاب الارشاد توسط این متکلم برجسته امامی می‌باشد. در این زمان برخی از گفتمان‌ها با وجود باور به تفضیل علی(ع)، با صدور جواز امامت مفضول، بر مشروعیت خلافت متقدمین تاکید داشتند. برخی دیگر نیز علیرغم هم‌سویی با امامیه در لزوم افضلیت امام- از مباحث امامت عامه- با باور به انطباق فضیلت خلفا بر ترتیب تاریخی خلافت آنان، بر عدم تفضیل و تقدیم حضرت علی(ع) رأی می‌دادند. در چنین فضایی مفید کتاب الارشاد را با تکیه بر آراء کلامی خویش در مسأله امامت همچون اثبات لزوم افضلیت امام و تفضیل علی(ع)، بهره‌گیری از استنادات تاریخی و گاه آراء گفتمان‌های رقیب، به رشته تحریر درآورد تا به حفظ هویت گفتمان امامی بپردازد. از این‌رو شناسایی شاخصه‌های متکی بر مؤلفه افضلیت امام که شیخ در الارشاد در جهت اثبات تفضیل و تقدیم علی(ع) و طرد مشروعیت خلافت متقدمین از آنها بهره برده‌است، دغدغه اصلی این پژوهش را شکل می‌دهد. نتیجه این پژوهش توصیفی-تحلیلی نشان می‌دهد که شیخ با به کارگیری شاخصه‌هایی چون برجسته‌سازی جایگاه و اعمال امام، طرد جایگاه و اعمال متقدمین به ویژه شیخین و طرد عملکرد صحابه در انتخاب افضل یا اصلح به این مهم پرداخته‌است. UR - https://www.shiitestudies.com/article_247528.html L1 - https://www.shiitestudies.com/article_247528_4e861a64228903d711dc4c8ac5d38d47.pdf ER -